ایلیا سوتسکیور، از پیشگامان هوش مصنوعی و دانشمند سابق OpenAI، در کنفرانس NeurIPS در ونکوور از تحولاتی بنیادین در مسیر توسعهی هوش مصنوعی پرده برداشت. او با اشاره به تغییرات پیشرو، از نزدیک شدن به محدودیتهای پیشآموزش سنتی خبر داد و تأکید کرد که آیندهی این فناوری به روشهایی کاملاً متفاوت وابسته خواهد بود.
سوتسکیور، که جایزهی Test of Time را بهخاطر پژوهش برجستهی خود در سال ۲۰۱۴ بههمراه همکارانش دریافت کرده بود، معتقد است که مدلهای هوش مصنوعی کنونی، که بر افزایش مقیاس دادهها و قدرت محاسباتی متکی هستند، به نقطهای رسیدهاند که منابع دادهی موجود دیگر پاسخگوی رشد سریع آنها نیست. او در سخنرانی خود گفت: «پیشآموزش، به شکل فعلیاش، در حال رسیدن به پایان راه است. رشد قدرت محاسباتی ادامه دارد، اما دادهها محدود هستند؛ چراکه اینترنت تنها منبع فعلی اطلاعات است.»
هوش مصنوعی بهدنبال دادههای جدید
به گفتهی سوتسکیور، در آینده، مدلهای هوش مصنوعی میتوانند با خلق دادههای تازه یا ارزیابی چندین گزینه پیش از انتخاب پاسخ نهایی، کارایی و دقت خود را افزایش دهند. این ایده نشان میدهد که فناوری قادر خواهد بود فراتر از دادههای محدود موجود در اینترنت عمل کند و به کشف و استفاده از دادههای دنیای واقعی بپردازد.
او همچنین از پروژهی جدید خود به نام Safe Superintelligence Inc سخن گفت که هدف آن توسعهی سیستمهای هوش مصنوعی امنتر و پیشرفتهتر است. این شرکت پس از حوادث جنجالی در OpenAI و برکناری کوتاهمدت سم آلتمن تأسیس شد، رویدادی که به گفتهی سوتسکیور، از آن پشیمان است.
هوش مصنوعی، از پیشبینیپذیری تا پیشبینیناپذیری
یکی از نکات برجستهی سخنرانی سوتسکیور، پیشبینی او دربارهی افزایش تواناییهای استدلال در هوش مصنوعی بود. او بر این باور است که هرچه سیستمهای هوش مصنوعی بیشتر به استدلال بپردازند، پیشبینی رفتار آنها دشوارتر خواهد شد. برای نمونه، او به آلفاگو، محصول دیپمایند، اشاره کرد که در سال ۲۰۱۶ با یک حرکت غیرمنتظره در بازی گو، متخصصان را حیرتزده کرد و توانست یکی از بزرگترین قهرمانان این بازی را شکست دهد.
سوتسکیور توضیح داد که وقتی هوش مصنوعی برای حل مسائل از میان میلیونها احتمال مختلف به استدلال میپردازد، پیشبینی نتیجهی نهایی آن تقریباً غیرممکن میشود. این موضوع میتواند فرصتهای بیسابقهای را ایجاد کند، اما چالشهای قابل توجهی نیز به همراه دارد.
ماشینهای ابرهوشمند و آیندهای ناشناخته
در پایان سخنرانی، سوتسکیور از ظهور ماشینهای ابرهوشمند صحبت کرد؛ ماشینهایی که ممکن است به خودآگاهی برسند و توانایی استدلالی مشابه انسانها داشته باشند. به اعتقاد او، این فناوریها در حال حاضر در دست توسعه هستند و در آینده میتوانند به تحولاتی عمیق در جوامع بشری منجر شوند.
او گفت: «هوش مصنوعی هرچه بیشتر بیاموزد و استدلال کند، غیرقابل پیشبینیتر خواهد شد. این تغییر میتواند به پیشرفتهای شگفتانگیز منجر شود، اما در عین حال، به نظارت و مدیریت دقیق نیاز دارد تا از اثرات منفی احتمالی جلوگیری شود.»
آیندهی هوش مصنوعی، با تمام پیچیدگیها و فرصتهای آن، بیش از هر زمان دیگری به نوآوری و همکاری در این حوزه وابسته است.